تفسير مقاتل بن سليمان، يکي از اولين تفاسير ترتيبي و مختصر نوشته شده در قرن دوم هجري و آميزه اي از تفسير لغوي، نقلي، عقلي و اجتهادي است. جنبه ي لغوي اين تفسير از اهميت بيشتري برخوردار است.

در سده اخير، برخي از دانشمندان نوانديش مسلمان نظير امين الخولي و همسرش بنت الشاطي، محمداحمد خلف الله، محمد آرکون، نصر حامد ابوزيد با به کارگيري روش هاي مطالعات ادبي در بررسي اصول گزينش واژگان، ويژگي هاي...

مفهوم « وحي » براي متن [ = نصِّ قرآني ]، مفهومي اساسي است؛ چرا که متن در بسياري از موارد براي اشاره به خود، همين نام را به کار مي گيرد. اگرچه براي متن از نامهاي ديگري چون « قرآن »، « ذکر » و « کتاب » نيز...

فاصله در لغت يعني چيزي که ميان دو شيء فاصله مي افکند؛ در نشانه هاي شماره گذاري در نوشتن، علامتي است که ميان جمله هايي قرار داده مي شود که کلامي مقيد از آنها ساخته مي شود و يا ميان کلمات مرتبط با کلمات...

طبيعي است که هر واژه ي قراني با موقعيّت سازگار باشد، چون نظم اعجارآفرين آن دربردارنده ي واژگاني است که در جايگاه خود تناسب و سازگاري دارد و چنان نيست که بتوان از آن بي نياز شد. از حيث موضوع نيز داراي...

با نگاهي به آيات قرآن درمي يابيم که ويژگي و ملاک در سوره هاي مکّي، ايجاز است و إطناب يا دقّت در جزئيات، ملاک و ويژگي سوره هاي مدني است؛ چون مرحله ي مدني نزول قرآن، مرحله ي تشريع يا قانون گذاري است.

پژوهشگران گذشته به زيباشناختي مسائل اخلاقي در سبک قرآن تذکّر داده اند و در يافتن نکات برجسته در بيان قرآني کوشيدند و فصل هايي با نام هاي مختلف در آثارشان به آن اختصاص داده اند. ويژگي تربيتي – اخلاقي موضوع...

زبان عربي به توانمندي شگرفي در کناب اشتقاق هاي صرف متمايز است و اين امتياز آن را به داشتن واژگان بسياري، توانمند ساخته است. دلالت صرفي در زبان عربي از درون ساخت آوايي تعيين مي شود و اين برخلاف ديگر زبانهايي...

نام آوا يعني تجسّم معنا به وسيله ي آوا، يعني ساخت خود به خود، بر محتواي آن دلالت نمايد. نقد جديد بر اين پديده در ادبيات به عنوان عنصر رمزگذار تأکيد مي نمايد به گونه اي که ساخت به طور شفاف تصويرگر جنبه...

بر آن شديم تا از تأثير زيبايي حرکت به واسطه ي کلام بر زيبايي مدّها سخن گوييم که اين به دو علّت مي باشد: 1. علّت نخست، آوايي است، چون حرکت جزئي از آواست و مدّ، حرکت بلند؛ ضمّه، آواي کوتاه ولي واو، آواست...