فرهنگ مبتذل چیست؟

گروهی از واژگان برای تحقیر پدیده‌های فرهنگی گوناگونی به کار می‌روند: از جمله این واژگان می‌توان به واژگانی چون «مبتذل»، «عامیانه»، «عامه‌پسند»،...

Saturday, December 16, 2017

کارکرد فرهنگی دروغ

در بررسی پدیده‌هایی که گاه به صورتی مترادف «ارزش»، «عرف» یا «اخلاق» نامیده می‌شوند، دغدغه اندیشمندان اجتماعی همواره آن بوده است که بُعدی کارکردی...

Saturday, December 16, 2017

آیا صدا پدیده‌ای فرهنگی است؟

برخی از پدیده‌هایی که در پیرامون ما وجود دارند، به حدی طبیعی و «بدیهی» به نظر می‌رسند که کمتر به اهمیت اساسی آنها نه تنها در حیات زیستی بلکه...

Thursday, December 14, 2017

دانش مردمی و دانش تخصصی

در این پرسش چند گزاره به میان می‌آیند که ابتدا باید آنها را روشن کرد: مفاهیم «دانش»، «مردم» و «تخصص»، هر سه مفاهیمی هستند که معنای امروزی خود...

Thursday, December 14, 2017

تفکیک فضایی و فرهنگ

فضا، مفهومی بیولوژیک - فرهنگی است؛ بیولوژیک، از آن رو که هر نوع شکل‌گیری ذهنی و شخصیتی در انسان به مثابه فرد و به مثابه گروه اجتماعی، تنها با...

Thursday, December 14, 2017

فرهنگ برخاسته از روابط جنسی

فرهنگ بین جنسیتی را می‌توان به مجموعه روابط، کنش‌ها، ذهنیت‌هایی اطلاق کرد که در یک جامعه مشخص میان دو جنسیت مؤنث و مذکر وجود دارند و بنا بر فرایندهای...

Thursday, December 14, 2017

بازنمایی فرهنگی چیست؟

جهان بیرونی به صورت مستقیم در ذهن و اندیشه ما وارد و ثبت نمی‌شود. در یک معنا جهان بیرونی اصولاً برای ما درک‌ناپذیر است: چگونه می‌توان میلیاردها...

Wednesday, December 13, 2017

هویت فرهنگی چیست؟

هیچ فرد و به ویژه هیچ گروه اجتماعی نمی‌تواند وجود داشته باشد مگر آنکه خود یا دیگران برای وی یک یا چند «هویت فرهنگی» تعریف کرده باشند و او بتواند...

Wednesday, December 13, 2017

رابطه اخلاق و فرهنگ

اخلاق در هر جامعه‌ای به مجموعه‌ای از فرایندها، باورها، ارزش‌ها و کنش‌های اجتماعی اطلاق می‌شود که بتوانند از خلال فرایند آموزش غیر رسمی (تربیت)...

Wednesday, December 13, 2017

فروپاشی فرهنگی

در قرن نوزدهم یکی از مباحث بغرنج و پرسش‌های اساسی متفکران، اندیشیدن به دلایل فروپاشی تمدن‌های بزرگ بود و از لحاظ تاریخی مصداق این فروپاشی را...

Wednesday, December 13, 2017

تقابل فرهنگ روستایی و شهری

از مقدمات انقلاب صنعتی در اروپا، ورشکستگی روستاییان فقیر و متوسطی بود که به دلیل شدت فقر و برای آنکه صرفاً زنده بمانند، چاره‌ای نداشتند که یا...

Wednesday, December 13, 2017

ابزارهای الزام و فرهنگ

قدرت و ثروت، به مثابه دستاوردهای اجتماعی تمایزدهنده، همواره در جوامع انسانی دارای جذابیت زیادی بوده‌اند، به صورتی که نه تنها اکثریت انسان‌ها...

Tuesday, December 12, 2017

رابطه اقتصاد و فرهنگ

یکی از پرسش‌هایی که به درستی و به ویژه در جهان امروز مطرح است، رابطه میان موقعیت اقتصادی کنشگران، گروه‌ها و نظام‌های اجتماعی و موقعیت فرهنگی...

Tuesday, December 12, 2017

رابطه نظام ارزشی و فرهنگ

نظام ارزشی در هر جامعه‌ای به مجموعه‌ای از فرایندهای رفتاری و ذهنی، الگوها و روش‌ها، شیوه‌های گفتاری و فنون بدنی اطلاق می‌شود که در چهار چوب‌ها...

Tuesday, December 12, 2017

چرا انسان‌ها بی‌رحم هستند؟

یکی از پرسش‌های اساسی که از سال‌ها پیش مورد تأکید و پژوهش کردارشناسان جانوری و گروهی از انسان‌شناسان است، به دست آوردن مرزهایی است که بتوان بر...

Tuesday, December 12, 2017

انفعال اجتماعی چیست؟

نظریه‌پردازان اجتماعی عموماً در دو شاخه مختلف از وضعیت «متعارف» اجتماعی دفاع کرده‌اند: گروهی که عمدتاً شامل کارکردگرایان می‌شده‌اند، وضعیت متعارف...

Tuesday, December 12, 2017

آیا سلسله مراتب اجتماعی ضروری است؟

لویی دومون (1911- 1998)، انسان‌شناس فرانسوی در سال 1966 کتاب معروف خود انسان سلسله مراتبی (دومون، 1966) را منتشر کرد و در آن به تشریح و تحلیل...

Tuesday, December 12, 2017

آینده نظام‌های شناختی چیست؟

تا قرن نوزدهم و در دورانی طولانی، کلیسای کاتولیک در اروپا و دیگر نظام‌های دینی در اغلب پهنه‌های تمدنی، نظام هنجارمند شناخت را تقریباً به صورت...

Tuesday, December 12, 2017

آیا حافظه فرهنگی جمعی وجود دارد؟

رابطه میان فردیت بیولوژیک و جماعت فرهنگی، همواره از مهم‌ترین مباحث مطرح در حوزه‌ فرهنگ‌شناسی بوده است. همان‌گونه که پیش‌تر نیز در همین ستون...

Tuesday, December 12, 2017

جوایز فرهنگی به چه کاری می‌آیند؟

اهدای جوایز فرهنگی، درمعنای عام واژه فرهنگ، در همه زمینه‌ها از حوزه علمی گرفته تا حوزه‌های هنری، در همه کشورها و نظام‌های سایسی رایج است. بررسی...

Tuesday, December 12, 2017