سرزمین‌زدایی در حوزه فرهنگی

هر چند برای تبارشناسی این واژه باید لزوماً به سراغ دولوز (1) و گتاری (2) (دولوز و گتاری، 1972) رفت، ولی سوای مفهوم خاصی که آنها به این مفهوم...

Thursday, December 21, 2017

امیک و اتیک در انسان شناسی فرهنگی

این رویکردها، اصول علمی به آن معنایی که بگوییم ابتدا نظریه‌ای به صورت کامل تبیین شده و به صورت فرضیه مطرح شده و بعد به آزمون گذاشته شده، نیست....

Thursday, December 21, 2017

تفاوت رویکرد خاص‌گرا و تبیین‌گرایی

رابطه میان خاص‌گرایی و تبیین‌گرایی در انسان‌شناسی همان رویکردی است که بین مفاهیم جامع‌نگری و ذره‌نگری وجود دارد. این موضوع در واقع یک دیالکتیک...

Thursday, December 21, 2017

درک مشترک از یک کالبد

از دیدگاه انسان‌شناسی شهری و معماری، بحث اساسی در باره یادمان‌ها یا مکان‌های حافظه (نورا، 1992- 1984)، نقشی است که این فضاها در ایجاد و تقویت...

Wednesday, December 20, 2017

رابطه انسان‌شناسی زیستی و فرهنگی

انسان‌شناسی، پرسمان (پروبلماتیک) انسان را به شیوه‌ای کاملاً متفاوت با دیگر علوم اجتماعی مطرح می‌کند و به نوعی خود را در موقعیتی در آن واحد برجسته...

Wednesday, December 20, 2017

حوزه‌های انسان‌شناسی جدید

بیش از صد و پنجاه سال از شکل‌گیری رشته‌ای جدید در علوم انسانی که در ابتدا مردم‌شناسی نام گرفت، می‌گذرد. در نیمه قرن نوزدهم در همان زمانی که بر...

Wednesday, December 20, 2017

چرا نیاکان خود را ستایش می‌کنیم؟

احترام به «نیاکان» پدیده‌ای است تقریباً جهان شمول که در بیشتر - اگر نگوییم همه - فرهنگ‌های مطالعه شده در قرن بیستم از فرهنگ‌های اسکان یافته (عشایری،...

Wednesday, December 20, 2017

تبعیض مثبت فرهنگی

تبعیض مثبت یا «عمل مثبت» واژگانی هستند که در زبان فارسی و زبان‌های دیگر عمدتاً از انگلیسی ریشه گرفته‌اند و به سال‌های دهه 1960 مربوط می‌شوند...

Wednesday, December 20, 2017

معنای فرهنگی احساس انزجار

آنچه در مطالعات زیست‌شناسی و پزشکی در زمینه «انزجار» بیان می‌شود، ولی، برای ما، به مثابه کنشگران علمی که در حوزه فرهنگ مطالعه می‌کنیم، نیز می‌تواند...

Monday, December 18, 2017

گفتمان‌های تربیتی و فرهنگی

در موارد بسیاری و به ویژه نزد کنشگران متعارف اجتماعی و حتی کسانی که از سطح بالایی از سرمایه فرهنگی برخوردارند، با نوعی اشتباه اغلب ناخودآگاهانه،...

Monday, December 18, 2017

آیا جانوران فرهنگ دارند؟

پس از کارل فون فریش (1982 - 1886) و کنراد لورنتز (1982-1903)، کردارشناسان جانوری اتریشی و هر دو برنده جایزه نوبل فیزیولوژی در 1973 که آثار مهم...

Monday, December 18, 2017

گفتمان‌های سیاسی و فرهنگی

از دوران افلاطون و گفت و گوهای سقراطی او تا امروز، با گذار از نوافلاطونیان، ماکیاولیسم، مارکسیسم و لیبرالیسم تا ایدئولوژی‌های عمل‌گرای کنونی...

Monday, December 18, 2017

نابودی ذهنیت فرهنگی چیست؟

تقابل میان «جسم» و «روح» از قدیمی‌ترین ایام و باستانی‌ترین نوشته‌ها در اندیشه انسانی به صورتی وسواس‌انگیز مشاهده می‌شود. اسطوره «اکسیر جوانی»...

Monday, December 18, 2017

چگونه می‌توان کالاهای فرهنگی تولید کرد؟

بحثی که درباره «کالایی کردنِ» تعمیم یافته زندگی انسان در دوران معاصر مطرح شده است، یکی از مهم‌ترین انتقادهای پسامدرن‌ها را نسبت به مدرنیته و...

Sunday, December 17, 2017

اشرافیت فرهنگی چیست؟

در قرن نوزدهم زمانی که اندیشمند بریتانیایی، ادوارد برنت تایلر کتاب معروف خود را با عنوان فرهنگ ابتدایی (آشوری، 1380: 75؛ تایلر، 1871) منتشر می‌کرد،...

Sunday, December 17, 2017

تعلق فرهنگی چیست؟

هر بار از مؤلفه‌های فرهنگی سخن می‌گوییم، از ساده‌ترین تا پیچیده‌ترین آنها، همچون نظام‌های نام‌گذاری، دایره‌های همسرگزینی، سلایق هنری، شیوه‌های...

Sunday, December 17, 2017

مهندسی اجتماعی و مهندسی فرهنگی

دو واژه مهندسی اجتماعی و مهندسی فرهنگی، همچون بسیاری از واژگان دیگر که تعریف‌ها و گستره‌های مفهومی بسیار آشنایی در زبان‌های گوناگون جهان دارند،...

Sunday, December 17, 2017

پیامدهای فرهنگیِ واکنش‌های اجتماعی

واکنش را می‌توان، کنشی تعریف کرد که نه لزوماً ناشی از چهارچوبی عقلانی و فکر شده، بلکه حاصل، پاسخی عاطفی، احساسی و اغلب «خودکار» و دست کم «خودانگیخته»...

Sunday, December 17, 2017

چرا باید فرهنگ دیگران را شناخت؟

بسیار اتفاق افتاده است که افرادی، حتی با سرمایه فرهنگی بالا و تحصیل کرده، صریحاً یا تلویحاً از خود یا از فرهنگ‌شناسان بپرسند: چه لزومی دارد که...

Saturday, December 16, 2017

انحطاط فرهنگی چیست؟

مفهوم و واژه «انحطاط فرهنگی»، همچون بسیار دیگری از واژگان مفهومی در زبان فارسی جدید به کار می‌روند، بدون آنکه نه چندان نیازی به تبارشناسی و شناخت...

Saturday, December 16, 2017