ایمان و کفر در قرآن

مواضع بنیادین در قبال وجود خدا، نبوت محمد (صلی الله علیه و آله و سلم) و پیام قرآن. این جفت اصطلاح «ایمان و کفر» و دو اصطلاح قرین آنها «مؤمن و...

Tuesday, April 3, 2018

ایمان در قرآن

اعتقاد به خداوند و منظومه‌ای از باورهای دینی متناسب با آن. برای فهم وحی خداوند از طریق محمد (صلی الله علیه و آله و سلم) در قرآن هیچ مفهومی اساسی‌تر...

Monday, April 2, 2018

ایام الله در قرآن

روزهای خداوند. این عبارت در مقایسه با عبارت «ایام العرب» معنای روشن‌تری می‌یابد؛ «ایام العرب» جنگ‌های میان قبایل عرب در دوره‌ی پیش از اسلام است...

Monday, April 2, 2018

اهل بیت در قرآن

«اهل البیت»، در لغت به معنای «اهل این خانه»، خانواده، خانواده‌ی اصیل، خانواده‌ی راهبر و نیز، محتمل‌تر از همه، به معنای افرادی است که در اطراف...

Monday, April 2, 2018

اهل کتاب در قرآن

«اهل الکتاب» اصطلاحی قرآنی است که درباره‌ی یهودیان و مسیحیان- همراه با هم یا جداگانه- به عنوان مؤمنان به یک کتاب وحیانی به کار می‌رود.

Sunday, April 1, 2018

اوقات شبانه‌روز در قرآن

روز (یوم) همراه با واژه‌های قرینه‌ی شب (لیل) و روشنایی روز (نهار) و نیز فواصل منظم روز و بخش‌ها یا مقاطع خاص آن. این مفاهیم آشنا به واقع اهمیت...

Sunday, April 1, 2018

انفاق در قرآن

هدایای خیریه برای یاری فقیران. قرآن همگام با آموزه‌های اغلب ادیان دیگر و به خصوص سنت‌های اهل کتاب مکرراً بر ارزش اخلاقی بخشش تأکید می‌کند. در...

Saturday, March 31, 2018

اندازه‌گیری/ تعیین اندازه در قرآن

اندازه‌گیری عبارت است از تعیین اندازه و مقدار یکی از کمیّات فیزیکی، از قبیل ابعاد [طول و عرض و ارتفاع]، سطح، حج، وزن و زمان. واژه‌ی «اندازه‌گیری»،...

Saturday, March 31, 2018

انجیل در قرآن

در مسیحیت، «بشارت الهی» از عیسی مسیح سخن می‌گوید؛ ما در قرآن، بخشی از پیام الهی است که به عیسی ابلاغ شده است. از دوازده مرتبه‌ای که واژه‌ی انجیل...

Saturday, March 31, 2018

انتقام در قرآن

مجازاتی که در ازای خسارت یا جنایت صورت می‌گیرد و ارتباط نزدیکی با مفهوم قصاص، یعنی «چیزی را به مثل همان چیز عوض دادن»، دارد. تقریباً در دوازده‌...

Friday, March 30, 2018

انتخاب در قرآن

گزینش یا تعیین فرد یا جامعه‌ای از جانب خداوند تا از این طریق وظیفه‌ای را به انجام برساند یا ادا کند، مرجعیتی را پذیرا شود یا مأموریت یا مقصودی...

Friday, March 30, 2018

انبیاء و نبوت در قرآن

دریافت کنندگان وحی الهی و رسالت جمعی آنان. «نبی» و جمع آن «نبیون» و «انبیاء» هفتاد و پنج بار در قرآن به کار رفته‌اند. به علاوه، واژه‌ی «نبوت»...

Friday, March 30, 2018

امنیت ملی در منابع دینی (قرآن و روایات)

مقاله‌ی حاضر، مطالعه‌ای اکتشافی در دست‌یابی به مفهوم، ابعاد و انواع امنیت و راه‌های تأمین آن در نظام اسلامی است و تلاش می‌نماید که دیدگاههای...

Wednesday, March 14, 2018

اسکندر در قرآن

فاتح مقدونی که از سال 356 تا 323 پیش از میلاد می‌زیست. عالمان سنتی و جدید شخصیتی را که قرآن (کهف: 83، 86، 94) «ذوالقرنین» (صاحب دو شاخ) معرفی...

Tuesday, March 13, 2018

اسطوره‌ها و قصه‌ها در قرآن

اسطوره‌ها عبارت‌اند از روایت‌هایی که با آشکار ساختن الگوهای ازلی جهان تجربه شده سعی در تبیین و توصیف آن دارند؛ این روایت‌ها اغلب در چهارچوبی...

Monday, March 12, 2018

اَسرار/غیب/خفی در قرآن

امور مخفی. مفهوم قرآنی اسرار را در دریافتی عام می‌توان شامل «حروف مقطعه» (نک. فخر رازی، تفسیر، 3/2) و معانی مخفی یا درونی (باطن) آیات قرآن دانست...

Monday, March 12, 2018

اسرائیل در قرآن

جدّ قوم اسرائیل که در قرآن به کرات با نام «بنی‌اسرائیل » (فرزندان اسرائیل) جلوه‌گر شده است. اسرائیل فقط در دو جا (آل عمران: 93؛ مریم: 58) به...

Sunday, March 11, 2018

اسحاق در قرآن

یکی از پسران ابراهیم . نام اسحاق، که در شمار پیامبران آمده (مریم: 49؛ صافات: 112)، هفده بار در شانزده آیه‌ی قرآن ذکر شده است. در نیمی از این...

Sunday, March 11, 2018

استهزاء در قرآن

گفتار یا کردار اهانت‌بار یا تحقیرآمیز. مفهوم استهزاء در قالب مشتقات دو ماده‌ی هـ ز أ و س خ ر به کرات در قرآن آمده است. اسم‌ها و فعل‌های مشتق...

Saturday, March 10, 2018

استکبار در قرآن

اتکای به نفس افراطی، نخوت. در قرآن، استکبار اغلب به منزله‌ی یک گناه تقبیح شده است، چرا که بسان نوعی شرک است، آیا استکبار پنداشت یا اشتیاق به...

Saturday, March 10, 2018