در مباحث قبل که بحث از اصول و مصنفات بود، اشاره کردم که در مقدمه «الفهرست» و در مقدمه «من لا یحضره الفقیه» به اصول و مصنفات اشاره شده است. شیخ طوسی می‌گوید: «کتب اصحابنا الامامیه من الاصول

به سراغ دوره مورد بحث خودمان می‌رویم. راجع به سال‌های 110 تا حدود سال 135 هـ گفتگوهایی داشتیم. چرا بحث اسناد در عراق مطرح شد و این بحث در مدینه و شام مطرح نشد؟!

برای توضیح جریانات اصحاب حدیث و اصحاب رای و تقابل میان آنها باید به اندکی پیش از آنان اشاره کنم و سپس بحث را ادامه دهم.

مبحث را با یک سؤال آغاز می‌کنیم و آن این که در قرن یک وقتی اصحاب کلمات ائمه (علیه السلام) را نقل می‌کردند - به جز به شکل بیان خاطره - نمونه‌هایی داریم که اصحاب از امام معصوم (علیه السلام) به صورت

آغاز سده دوّم یعنی سال 101 هـ، دوره‌ای است که فرمان عمر بن عبدالعزیز صادر شده باشد یا نه، نوشتن حدیث رواج یافت. به هر حال بین مسلمین، هیج اختلافی وجود ندارد که در قرن دوّم، نوشتن حدیث در میان مسلمانان...

از نظر شیعه مسأله‌ای به عنوان منع کتابت حدیث وجود ندارد. آنچه شیعه به آن معتقد است، عکس این است یعنی در روایات متعددی وارد شده که امیرالمؤمنین (علیه السلام) به شاگردانشان توصیه می‌کردند احادیث را بنویسید...

از جمله کسانی که نقل کلمات قصار پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) در یک کتاب را انجام داده، فردی است به نام عبدالله بن عمرو بن عاص. او مثل پدرش فعالیت سیاسی نداشته بلکه بیشتر فعالیت فرهنگی داشته و دست...

برای این که بتوانیم واقعاً تصور درستی از فضای قرن 1 هـ داشته باشیم که چه اتفاقاتی افتاده است، باید بدانیم اصلاً چه نوع انتقال پیامی قرار بوده صورت بگیرد؟ «ما آتاکم الرسول فخذوه» یعنی چگونه آتاکم؟ اگر منظور...

این که حدیث چیست از موضوعات سهل ممتنع است و از آن دست مسائلی که در نگاه اول خیلی واضح به نظر می‌رسد ولی وقتی کمی عمیقتر نگاه می‌کنیم تازه ابهامات خود را نشان می‌دهد.

در هیچ یک از کتاب‌های تاریخی این مسأله مهم نیامده است که عمر در تاریخی دستور داده باشد هیچ کس حدیث پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) را ننویسد و همچنین هیچ کس نگفته است که عمر بن عبد العزیز در سال