نفس ناطقه كه هر كس بالوجدان بوجود آن پي مي‌برد و با تعبير «أنا» از آن حكايت مي‌كند، داستاني دراز و خواندني دارد بطوريكه برخي از طايفه فكر و نظر به جسم بودن آن فتوا دادند و گروهي حكم بجسم لطيف بودنش صادر...

كار علمى فيلسوف - شرقشناس بزرگ فرانسوى، هانرى كربن (1930 - 1978)، خود آفرينشى فلسفى است; آفرينشى بيمانند از انديشه و هنر كه بايد آن را نه جزء بجزء، بلكه بعنوان يك كل ارزيابى كرد. در اين مقاله ما كار علمى...

ايقاظ النائمين كتابى است عرفانى، كم حجم و بسيار بسيار پر محتوا، و لبريز از معانى ظريف و دقيق. صدرالمتألهين عصاره و نقاوه مطالب عرفانى را كه در اسفار و ديگر آثار او پراكنده بوده، در اين رساله يكجا درج كرده...

هدف كلى از اين مقاله، بازسازى طرح روشى است كه صدرالدين محمد شيرازى، معروف به صدرا (ت. 1640، شيراز)،(1) بطور تلويحى، آن را در ساختن نظريه اصالت وجود ((illuminative existentialism خود بكار برده است. ريشه...

در ميان عوامل مختلفى كه به شكلگيرى بنيادهاى اساسى حكمت متعاليه منجر شده است، مى توان بوضوح به چند عامل مهم اشاره كرد: حكمت مشائى، حكمت اشراقى، عرفان نظرى، بويژه معارفى كه از محى الدين بن عربى، عارف شهير...

كتاب اسفار اربعه، شاهكار ماندگار و ارزشمند حكيم صدرالمتألهين ملاصدرا شيرازي است كه بروشني سيماي مكتب مستقل و منسجم او را ـ كه بحق «حكمت متعاليه» ناميده است ـ جلوه گر مي‌سازد.اين مكتب نتيجه نبوغ و دانش...

همانطور كه عنصر اصلى حكمت متعاليه را برهان، عرفان و قرآن تشكيل مى دهد، گوهر اصيل حكيم متألّه را تحقّق به امور ياد شده مى سازد بنحوى كه اين امور بمنزله صورت نوعيه و فصل مقوّم او باشند; و بهمان جهت كه حكمت...

يكى از مهمترين مسائلى كه هم مى تواند مورد بررسى تطبيقى قرار گيرد و هم مى توان آنرا تحليل تاريخى نمود مسئله «وجود» است. مسئله «وجود» مهمترين مسئله فلسفى در جهان اسلام است.ابن سينا «وجود» رابنيادى ترين موضوع...

در مقاله حاضر ضمن اشاره به وامداري حكمت مَدرسي به تفكر اسلامي در قرون دوازدهم و سيزدهم، مختصر شرحي تيز از فلسفه ابن‌سينا و ابن‌رشد به همراه تأثير آندو در فلسفه قرون وسطي ارائه شده است. در بحث از ابن‌سينا...

در اين مقاله به سير تاريخى اين نظريه در فلسفه اسلامى اشاره و سپس دلايل اثباتى ان مطرح مى گردد و بنحو اجمال تفاوت اين نظريه با نظريه «فنومنولوژيستها» در فلسفه معاصر پرداخته مى شود.مسئله وجود ذهنى از مسائلى...