جناب کاشانی بعد از اینکه به تفاوت میان تفسیر و تأویل می پردازد کتاب ارزشمند تأویلات را –نه تفسیر- بلکه ارائه الگوی «تأویل» برای اهل ذوق می داند.

متصوفه و عرفا با توجه به مخالفت هایی که توسط متکلمان و فقهاء نسبت به آنان صورت می گرفت و بعضاً آنان را به کفر و زندقه متهم کرده و به بهانه های واهی آنان را

حال جای آن است که نظری دقیق به نسبت این دو اصطلاح مهم حوزه علوم قرآنی افکنده و وجوه اشتراک و افتراق آنها را مشخص نمائیم:

در این مقاله پس از مقدمه ای بر تفسیر و تأویل، به معرفی و توضیح این دو اصطلاح کلیدی، تبیین جایگاه هر کدام و نیز وجوه اشتراک و افتراق آنها پرداخته و در ادامه به

قرآن اصیل‌ترین و شناخته‌ترین کتاب آسمانی است که دارای استحکامات قوی می‌باشد. این قرآن کلام الهی است که بر پیامبرش حضرت رسول الله (صلی الله علیه و آله) نازل نمود و

شناخت سبب نزول نقش مهمی در تفسیر آیه و مراد آیه دارد؛ زیرا جهل به سبب نزول آیه، منجر به تفسیر غیر مراد خداوند می شود. چنان که مشهور است

ابن عطیه به بحث لغت و نحو اهمیت بسزایی می دهد. مذهب وی در عربی یا اعجمی بودن برخی الفاظ قرآن، برخلاف طبری، چنین است که این الفاظ در اصل غیرعربی هستند،

تفسیر المحرر الوجیز ابن عطیه از تفاسیر برجسته روایی در مغرب زمین است که بر تفاسیر بعد خود تأثیر بسزا و آشکاری داشته است. در این پژوهش، مبانی، منابع و قواعد مفسر و

برخی از مفسران، مفهوم گسترده ای برای آیه قایل شده اند و آن را شامل فراغت از هر مهمی و پرداختن به مهم دیگر می دانند. اما بیشتر مفسران معانی محدودی برای آن ذکر کرده اند که

از نظر برخی مفسران، مراد از آیه، محفوظ بودن قرآن از دسترس اغیار و ناپاکان است. علامه طباطبائی ذیل آیه شریفه می گوید:« منظور از مس قرآن، دست کشیدن به خطوط آن نیست؛ بلکه