The current route :
حدیث شناسی
گرایشهای مانوی در روایت «اَکلة الخَضِر»
روایتی که قصد بررسی آن را در اینجا داریم، در برههای خاص از زمان نسبتاً رایج بوده است؛ این روایت در مهمترین جوامع حدیثی 12 بار به کار رفته است. به عبارت دیگر، به طور همزمان گونههای بسیار متفاوتی از...
حدیث شناسی
تاریخگذاری روایات آخرالزمان
موضوع بحث در این مقاله، معضل تاریخگذاری روایات موجود در قدیمیترین متون اسلامی است. شمار فراوانی از کتابهای موجود کنونی را نویسندگانی شناخته شده از قرن سوم هجری به این سو در زمانهایی تقریباً
حدیث شناسی
برخی شیوههای تحلیل اسناد با تکیه بر روایاتی با مضمون تحقیرآمیز دربارهی زن در کتابهای حدیثی
در کتابهای رسمی حدیث اسلامی کلیگویی درباره زن بسیار است. در ذیل کوشش میکنم تا برخی از کلیگوییهای تحقیرآمیزتر تا واضع خاص آن ردیابی شود.
حدیث شناسی
سیدمرتضی و نقد احادیث مربوط به حیوانات و پرندگان
بیشتر عالمانی كه در قرن چهارم و پنجم هجری گرایش به عقلیات و حتی پژوهشهای جهانشناسانه مستقل در فرهنگ اسلامی داشتند، یا رسماً در زمره شیعیان بودند یا گرایش به تشیع داشتند. افرادی چون ابوریحان بیرونی
حدیث شناسی
إسناد در روایات اسلامی
یکی از ویژگیهای بارز در نوشتههای عربی، ارائهی إسناد یعنی زنجیرهای از مصادر و منابع هنگام سخن گفتن راجع به گذشته است. این ویژگی به هیچ روی محدود به آثار حدیثی نیست و هر که بخواهد با منبع نخستین ارتباط...
حدیث شناسی
نکات بیشتر دربارهی خاستگاه إسناد
شوالی در ویرایش جدیدش از کتاب تاریخ قران نلدکه، در باب این مطلب که من خاستگاه إسناد را در متون یهود دانستهام، نقدی مطرح میکند. مایلم در اینجا این انتقاد را به اختصار پاسخ گویم.
خرافه
مفهوم خرافه در ادبیات اسلامی قرون میانه
«خرف» در لغت به معنای «فساد العقل من الكِبَر» آمده است. اما به جز این، و معانی بی ارتباط با آن، معانی دیگری هم كه نزدیك به نوعی سخافت عقلی است در آثار لغت شناسان آمده است. یكی از نزدیكترین آنها به مفهوم...
حدیث شناسی
قدمت و خاستگاه إسناد
برای ملتی علاقهمند به قصهگویی همچون عربها، بسیار طبیعی بود که وقایع هیجانانگیز زندگی پیامبر، به سرعت موضوع نقل و روایت مردمی شود. قصهها، حادثههایی مستقل را برای شنوندگان بیان میکردند و چه بسا وقایع...
حدیث شناسی
اصول اربعمئه
دانشمندان امامیه در بیان آغاز نگارش متون خود، از دوگونه آثار قدیمی یاد میکنند. نخست، آثار خودِ ائمّه، از قبیل کتاب مشهور نهج البلاغهی منسوب به علی بن ابی طالب (علیه السلام) صحیفهی سجادیه منسوب به امام...
حدیث شناسی
تورات شفاهی و حدیث: مقایسه در نقل و روایت، منع نگارش و تدوین و تنسیق آن دو
«میان حدیث و قرآن رابطهای همانند سنّت شفاهی یهود با سنّت مکتوب آن وجود دارد». این مقایسه را که به نظر قابل قبول مینماید، یوزف هورویتس چنین صورتبندی کرده است،