راه يابي به قلمرو روشن انديشه، پژوهش و انتخاب، در گرو کنار گذاشتن يقين اوليه است و چون شکستن حصار اين يقين کاري دشوار است، به سادگي مي توان به ارج و منزلت شک، يگانه عامل شکست اين يقين و تنها راه گشاي حرکت...

هميشه براي انسان اين نگراني هست که عمرش را در يقين سپري کند و مزه ي شک را نچشد! حال بايد ديد که اين « شک » چيست؟ و چرا اين قدر کمياب و دور از دست رس انسان است؟ از آن جا که شک در برابر يقين است، بايد يقين...

ارزش ابوريحان که جهان به اعجاب به او مي نگرد، به خاطر انديشه هاي فلسفي او نيست، به خاطر يک سلسله تحقيقات و ابتکارات است که امروز آنها را علم مي نامند.

از منظر بيروني شناخت حقيقت نه تنها امکان پذير است، بلکه رسالت انديشمندان کشف « حقيقت » مي باشد و لذا، در اين باره مي گويد: « با اين طريقي که من پيش گرفته ام، سزاوار نيست که شک را با يقين مخلوط کنم و مجهول...

جوهر ( به فتح ) معرّب گوهر، هر سنگي كه از آن منفعتي برآيد؛ همچون الماس، ياقوت، لعل و امثال آن و اصل و خلاصه و ماده ي هر چيزي است. جوهر يكي و جمع آن جواهر است. موج، چوب و استخوان و كنايه از مردم رشيد

مناسب آمد پيش از ورود به متن مقاله، كمي از نژاد، خانواده، دوران دانش آموزي و دانشجويي، شيوه ي زندگي و عقايد ديني اسپينوزا و اينشتين سخن گفته شود تا زمينه براي مقايسه ي انديشه ي فلسفي و ديني اين دو متفكّر...

قبل از ورود به بحث، لازم است خوانندگان ارجمند را به اين امر متوجه سازم كه چون اذهان ما با فرهنگ و حكمت سنّتي خود خوي گرفته است در نگارش اين مقاله، در مقامي كه مناسب به نظر آيد، از اصطلاحات حكمت سنّتي و...

باروخ بنديكت اسپينوزا در 24 نوامبر 1632 ميلادي در شهر آمستردام به دنيا آمد و در 20 فوريه 1677 در شهر لاهه در گذشت. خانواده اش از جهودان ماروني سفاردي ( اسپانيايي - پرتقالي ) بودند كه از ترس محكمه ي تفتيش...

جوهر كه از آن به خدا، و طبيعتِ طبيعت آفرين هم تعبير مي كند، شيئي است كه در خودش است و به نفس خودش به تصور مي آيد، ‌نه وجودش متوقّف بر ديگري است، ‌و نه تصورش. جوهر واحد و يگانه است، ‌خود علت خود است،

در سنّت ارسطويي علت ها بر چهار گونه اند، علت مادي، صوري، فاعلي و غايي. زيرا علت يا جزء وجود شيء معلول است و يا جزء وجودش نيست، بلكه خارج از آن است. در فرض اول يا سبب فعليت شيء است، يعني شيء به واسطه