فیلسوفان و اندیشه وران باستان به مسئله ی نفس توجه داشته اند. بعضی از حکیمان و فیلسوفان معتقدند که نفس انسان موجودی برآمده از جسم است،‌ نه موجودی افزوده شده بر آن. اما گروه های دیگر، به ویژه معتقدان به...

متأخران برای اثبات مدعی خود در اصالت وجود، به دلایلی تمسک جُسته اند که سه دلیل از اساسی ترین دلایل آنان ذکر می شود:

آنچه شیء بدان موجود است، ماهیت است یا وجود آن و یا امری ورای آن دو؟ در صورتی که آنچه موجود بدان موجود است، وجود باشد، ماهیت، امری انتزاعی است و اگر آنچه موجود بدان موجود است، ماهیت باشد، وجود، امری انتزاعی...

«ماهیت» و «وجود» دو امر مغایرند. بدین معنی که حیثیت هستی هر شیء، غیر از حیثیت چیستی آن است. تفصیل آنکه ذهن، شیء واحد را به دو امر تحلیل می کند: ماهیت و وجود. زیرا یک موجود واحد، هر چند هم که بسیط باشد،...

در تاریخ متافیزیک کهن مابه التحقیق موجود را به وجود خاص، یا ماهیت شیء دانسته اند. بنابراین فیلسوفان دوره ی یونانی و اسکولاستیک و نیز فیلسوفان دوره ی اسلامی به دو دسته ی کلی انقسام می پذیرند: قائلان به...

در جهان شناسی، جهان، عرصه ی گشت و بازگشت عقل و مواجهه ی آن با جهل است. عقل به عنوان صادر اول، طی دو فرمان با مخلوقات ارتباط برقرار می کند. در آغاز، عقل فرمان یافت تا از اصل خود جدا شده و با نزول در عالم،...

حکمت از دیدگاه کشفی عبارت است از همان قوه ای که انسان را به نفس الامر می رساند. و فرق آن با علم، فرق ظاهر و باطن است. در واقع، علم در منظر حکیمان، معرفت به ظواهر است و حکمت، معرفت به بواطن. با توجه به...

روش شناسیِ کشفی به طور اساسی، در ساختار کتاب «تحفة الملوک» بازتاب یافته است. او در سومین تحفه از کتاب مذکور و نیز در لابه لای مباحث عقل و جهل، به روش های معرفت شناسیِ خود اشاره کرده و به تفصیل، درباره...

حقیقت وجود در دو هزار و پانصد سال تاریخ مغرب زمین نیست انگاشته شده و در متافیزیک پرسشی از آن به میان نیامده است و جز این هم نمی توان باشد؛ زیرا مادامی که ساحت قدس فروبسته است و موعد و میقات فتوح راز فرانرسیده،

سیر اختصامی طریقت فکری حکمای انسی در تحلیل از تضاد و تناقض است، و دیالکتیک منهج فکری افلاطونیان و پاره ای از حکمای جدالی مذهب دوره ی جدید در بحث از تناقض و تضاد محسوب می شود وجه اصلی امتیاز و افتراق در...