گاهی ما، از ماهیّت چیزی-و به قول مرحوم هیدجی(ره) ماهیّت مفهوم اسم (در مقابل مفهوم اسم؛ که می شود: تعریف لفظی)-سؤال می کنیم، بدون اینکه کاری به موجود بودن یا نبودنش داشته باشیم؛ مثلاً می پرسیم: ققنوس چیست؟...

این مبحث، همان است که گاهی تحت عنوان "بداهت وجود"می آید و مسأله ی بداهت وجود، آنگونه که مرحوم مطهّری (قدّس سّره) تحقیق فرموده، از مباحثی است که در فلسفه ی ارسطو مطرح بوده و این مسأله ی اشتراک وجود، از...

موضوع هر علمی، آن چیزی است که از عوارض ذاتیّه اش، در آن علم، بحث می شود و موضوع فلسفه، موجود مطلق است؛ یعنی موجود از آن جهت که موجود است و نه موجود مقیّد که فی المثل موجود از آن جهت که انسان است، که

در این جا شایسته است به بهانه ی این که در این بیت، اشاره به اساس محکم مباحث حکمی شده، اندکی از موقعیّت و منزلت این علم صحبت بکنیم.

زمانی در یونان باستان مردانی می زیستند که حقیقت را تابع تلقّی انسان قلمداد می کردند؛ چون از این طریق توانسته بودند سوداگری کنند و مالهای هنگفتی بدست آورند. آنها با برخورداری از فنّ مغالطه به وکالت ظالمان...

بحث در فضیلت حکمت است بر علوم دیگر و این که علّت این برتری، به موضوع و مسائل آن است که همه، شرافت دارند بر موضوع و مسائل مطروحه در دانشهای دیگر؛ پس اینجا مباحث حکمت را چنان بر می شمرد که در عین حال

بحث ارزش گذاری علوم از دیرباز مورد توجّه بوده و حکما، غالباً علمی را شریفترین علم محسوب می داشته اند که از شریفترین معلوم صحبت کند؛ و البتّه حکیم عارف، حکمت الهی را از آن جهت که مسائلش پیرامون ذات و صفات...

اگرفلسفه پاسخ گویی نیازهای معنوی بشراست و قلمروآن، تا همه هستی گسترش دارد، و وظیفه ی او، تبیین مسائل مربوط به خدا، انسان و جهان است، نمی تواند ازمباحث سرنوشت سازی چون نبّوت، خالی باشد؛ (1)و البته این بسته...

باید دانست( خدا ما و ترا رهبری کند) که این جهان را با همه آفریدگانی که در آن هست چنان می بینیم که بر شکلی از ترتیب و استواری و وابستگی علل به معلومات و پیوستگی کائنات و هستی ها به یکدیگر و تبدیل و استحاله...

فارابی ذات باریتعالی را خالق همه چیز و سبب همه موجودات، مبرا از همه نقائص و وجودی بالفعل می داند. عالم از ذات واحد حضرت حق صادر شده است، خداوند چون واحد است و صدور کثیر از واحد هم محال است بنابراین عقل