بحث درباره ي مواد ثلاث (وجوب، امکان و امتناع) و گزاره هاي موجّه، هم در منطق و هم در فلسفه مطرح است. منطق دانان مسلمان در آثار منطقي خويش، اغلب ضمن بحث درباره ي اقسام گزاره ها، گزاره هاي حملي را به گزاره...

مقاله ي حاضر با پرداختن به مراحل شکل گيري افکار لايب نيتس در مورد امتداد و مکان، و ارتباط آن دو با هم، نشان مي دهد که لايب نيتس چگونه با نفي جوهريت امتداد، نيرو را اصل اشيا و امتداد مي داند. ضمن آنکه بر...

بنابر ديدگاه هاي فلسفي رايج، موضوع فلسفه ي اولي عبارت است از «وجود مطلق» يا «موجود از آن جهت که موجود است»؛ ولي روشن است که درستي اين سخن، مشروط است به اينکه وجود، حکم پذير باشد؛ يعني اتصافش به برخي احکام...

نوشتار حاضر تلاش دارد تا بر خلاف ذهنيت غالب درباره ي ابن سينا رويکرد نويني از تفکرات وي را طرح کند و آن را به اثبات برساند. طبق اين رويکرد، ابن سينا علاوه بر تفکر استدلالي از تفکر عرفاني و اشراقي نيز بهره...

علم النفس فلسفي ملّاصدرا مورد انتقاد ملّارجبعلي تبريزي و قاضي سعيد قمي قرار گرفته است. به عقيده ي تبريزي، نفس يا از ابتدا نيازمند به مادّه است و يا نيازمند به مادّه نيست. اگر نيازمند مادّه بوده و جسمانيه...

مسئله ي اصالت وجود يا ماهيت يکي از مهم ترين مسائل فلسفي مي باشد که اگر چه به طور مستقل از زمان ميرداماد و ملّاصدرا مطرح شده است، امّا محتوا و مباني آن را مي توان در انديشه ي فيلسوفان پيشين نيز سراغ گرفت؛...

فرضيه به عنوان پاسخ موقت به سؤالات تحقيق ،برآورد حدسي روابط بين متغيرهاي آن ، و هدايت کننده ي منظم و استوار فرايند پژوهش ، يکي از سازه هاي مهم معرفتي در هر پژوهش علمي به شمار مي رود ؛ ابزار نيرومندي است...

فرضيه به عنوان پاسخ موقت به سؤالات تحقيق ،برآورد حدسي روابط بين متغيرهاي آن ، و هدايت کننده ي منظم و استوار فرايند پژوهش ، يکي از سازه هاي مهم معرفتي در هر پژوهش علمي به شمار مي رود ؛ ابزار نيرومندي است...

زمان حقيقتي است که با وجود انسان پيوند يافته است و انسان هميشه خود را چنبره ي آن مي يابد ، گويا انسان اسير زمان است و راهي براي برون رفت از اين اسارت ندارد .ملاصدرا و برگسون که فيلسوفاني از دو سنت فلسفي...

نگارنده مقاله ي حاضر بر آن است تا در بررسي مباني معرفت شناسي فلسفه ي اسپينوزا ،برخي از مهم ترين سؤالات معرفت شناسي را پيش روي نظريات فلسفي اين فيلسوف عقل گراي قرن هفدهم قرار دهد و از اين طريق ، نوشتاري...