مرزهاي مشترك علم و فقه

فقه اسلامي در دوران كلاسيك و پس از آن، تقريباً با مباحث علمي روزگار خود هم ساز بود. فقهايي كه با علوم اوايل مخالفتي نداشتند. در احكام فقهي خود...

Thursday, January 15, 2015

اقسام لفظ از نظر ظهور و خفا

از آن جا که محور بحث تأويل در اصول فقه، ميزان ظهور يا عدم ظهور لفظ در معناست، در آغاز به طور اجمال، اقسام لفظ از نظر دلالت بر معنا را بيان مي...

Thursday, January 8, 2015

معناي تأويل و تفسير در اصول فقه

در کتب اصول فقه، ميان تعريف « تأويل » و تعريف « لفظ مؤوَّل » اختلاف به چشم مي خورد؛ تعريفي که در ذيل « تأويل » آمده با تعريفي که در ذيل « لفظ...

Thursday, January 8, 2015

واکاوي فقه ابوحنيفه شيعي

حلقه يي کلامي- سياسي که در مدينه گرد اسماعيلي يکي از فرزندان امام صادق (عليه السلام) شکل گرفت، رفته رفته تا خوزستان، ماوراء النهر، درّه ي سند،...

Saturday, January 3, 2015

امام رضا (ع) و دانش فقه (2)

در خصوص مسائل مختلف فقهي، به ويژه در باب عبادات انتظار مي رود که هم در سنت نبوي بنيادهاي لازم تأسيس شده باشد و هم در فقه امامان باقر تا کاظم...

Sunday, December 28, 2014

امام رضا (ع) و دانش فقه (1)

آن اندازه که به حيطه ي فقه اماميه مربوط مي شود، اين باور در ميان عموم فقيهان وجود دارد که پس از مدون ساختن مکتب جعفري توسط امام جعفر صادق عليه...

Sunday, December 28, 2014

امام رضا (ع) و مسائل اصول فقه (1)

بي ترديد دانش اصول فقه را بايد يکي از علومي دانست که بنياد آن در فرهنگ اسلامي نهاده شده و رشد و تکامل خود را در همين محيط فرهنگي ادامه داده است....

Sunday, December 28, 2014

امام رضا (ع) و مسائل اصول فقه (2)

آنچه در بند پيشين در باب مسأله اختلاف الحديث بيان شد، از حيث مبناي اعتقادي ارتباط نزديکي با مسأله تقيه دارد؛ مي دانيم که آن حضرت نيز همچون پدرانش...

Sunday, December 28, 2014

حُجّيّتِ سنّت پيامبر اسلام (ص)

در عنوان اين مبنا واژه « حجّت » در لغت به معناي دليل و برهان است، و مراد از كلمه ي « حجيّت » در عبارت « حجيت سنت پيامبر (صلي الله عليه و آله...

Wednesday, December 3, 2014

نقش تعينات اجتماعي در فقه مکتب امام صادق (ع)

در جوامع اسلامي معاصر، از طرف روشنفکران ديني و عالمان آشنا با شرايط زمانه، مسائل و مشکلاتي براي فقه موجود مطرح شده است(1). مسائلي از قبيل « چرا...

Monday, November 10, 2014

چيستي و کارکردهاي مذاق شريعت

واژه ي « مذاق » در ترکيب اضافي « مذاق شريعت » يا « مذاق شارع » و مانند آن، قريب به دو سده است که در لسان فقيهان و اصوليان امامي به کار مي روند،...

Monday, October 20, 2014

محيط زيست در قواعد فقهي

مسائل مرتبط با محيط زيست را مي توان در قرآن، گفتار و رفتار پيامبر خدا و ائمه ( عليهم السلام )، اخلاق اسلامي، تمدن و فقه اسلامي پي گرفت. اين مقاله...

Sunday, October 19, 2014

دفاع مشروع در فقه و حقوق بين الملل (3)

انجام عمل دفاع مشروع در حقوق بين الملل نيز مشروط به داشتن شرايط و رعايت ضوابطي است. اين شرايط و ضوابط در حقيقت براي تشخيص ميان دفاع مشروع و اقدام...

Saturday, October 18, 2014

دفاع مشروع در فقه و حقوق بين الملل (1)

در منابع اصيل اسلام مانند قرآن و سنت، و در حقوق بين الملل دفاع به عنوان حقي فطري و طبيعي به رسميت شناخته شده است، و فقيهان اهل بيت (عليه السلام)...

Saturday, October 18, 2014

دفاع مشروع در فقه و حقوق بين الملل (2)

فقيهان در دو حوزه از دفاع بحث کرده اند، يکي از دفاع سازمان يافته و ديگري از دفاع فردي و گروهي از جان و عرض و مال. دفاع سازمان يافته را فقيهان...

Saturday, October 18, 2014

ماهيت احکام حکومتي و نسبت آن با احکام اوّلي و ثانوي (2)

استاد علامه طباطبايي در تحقيقي که درباره ي ولايت و زعامت، اختيارات والي و احکام متغير دارند، احکام حکومتي را چنين تعريف مي کنند: « احکام و قوانين...

Friday, October 17, 2014

ماهيت احکام حکومتي و نسبت آن با احکام اولي و ثانوي (3)

درباره ي نسبت احکام حکومتي با احکام اولي و ثانوي، اختلاف نظر وجود دارد. و در يک جمع بندي مي توان آن ها را در چهار نظريه سامان داد:

Friday, October 17, 2014

ماهيت احکام حکومتي و نسبت آن با احکام اوّلي و ثانوي (1)

يکي از تقسيمات احکام، تقسيم آن به حکومتي و غير حکومتي است. گروهي از فقيهان مانند شهيد اول، اردبيلي، صاحب جواهر و... از حکم تعريفي ديگر به دست...

Friday, October 17, 2014

ماهيت احکام حکومتي و نسبت آن با احکام اوّلي و ثانوي (2)

استاد علامه طباطبايي در تحقيقي که درباره ي ولايت و زعامت، اختيارات والي و احکام متغير دارند، احکام حکومتي را چنين تعريف مي کنند: « احکام و قوانين...

Friday, October 17, 2014

جايگاه شناخت موضوع و روش هاي آن در فقه اماميه

گسترش جامعه و پيشرفت وسائل ارتباطي، روابط جديدي در صحنه اجتماع انساني پديدار نموده و اين روابط جديد، موضوعات جديدي را بوجود آورده اند، که نيازمند...

Wednesday, October 15, 2014