سنت به عنوان منبع اجتهاد (1)

«سنّت» در لغت به معنای طریقه، سیره اعم از آن که پسندیده و یا ناپسند باشد و در اصطلاح اصولیان، به معنای چیزی است که از جانب پیامبر (صلی الله علیه...

Sunday, September 20, 2015

قرآن به عنوان اولین منبع اجتهاد

نخستین منبع از منابع استنباط و مهم ترین آنها قرآن مجید است و به سبب آن که به یقین کلام الهی است، در میان منابع استنباط از ویژگی خاصی برخوردار...

Sunday, September 20, 2015

کلیاتی پیرامون اجتهاد

«اجتهاد» مصدر باب افتعال، افزون بر معنای خاص خودش، معنای جهد را نیز دربردارد؛ از این رو، در آن جا که مشقت نباشد، واژه‌ی اجتهاد به کار برده نمی‌شود،...

Sunday, September 20, 2015

تاریخ اجتهاد

تاریخ اجتهاد را می‌توان به سه عصر تقسیم کرد: 1. عصر تشریع و نزول وحی؛ 2. عصر حضور امامان معصوم (علیهم السلام)؛ 3. عصر غیبت امام زمان (علیه السلام).

Sunday, September 20, 2015

شیوه تحقیق و پژوهش در علم فقه

در جزوه ی «گزارش پیش سمینار بررسی مسائل حوزه» آمده است: «... مجموعه ای که از پژوهش و تحقیق به دور ماند چون آب راکدی خواهد شد که نه تنها خاصیّت...

Sunday, June 14, 2015

مستثنیات حکم کتب ضاله

در آغاز، نگاهی به سخن دانشمندان فقه قدیم و معاصر انداخته، سیر تاریخی بحث را جویا می‌شویم و سپس نظر خود را پیرامون آن عنوان می‌کنیم.

Thursday, June 11, 2015

بررسی اجماع در تحریم کتب ضاله

اگر چه بزرگانی از فقهای متقدم و متأخر در مسئله حرمت حفظ کتب ضلال ادعای نفی خلاف کرده اند - که دانشمندان معاصر از آنگونه عبارات به عنوان اجماع...

Thursday, June 11, 2015

تحریم کتب ضاله و قاعده ی لزوم قطع ریشه‌ی فساد

با این بیان که کتب ضاله فساد‌آور است و از آن جا که عقل حکم می کند ریشه فساد را هر چه باشد باید قطع و قلع کرد، لازم است با صدور حکم حرمت ایجاد،...

Thursday, June 11, 2015

تحریم کتب ضاله و قاعده‌ی لزوم دفع ضرر محتمل

در کتب فقهای عظام با تعبیرات مختلف این دلیل عقلی نقل شده که در نهایت منظور آن ها دفع ضرر محتمل است. مرحوم کرکی با این تعبیر که «لان ضعفاء البصیرة...

Thursday, June 11, 2015

مستنداتِ «سنت» در تحریم کتبِ ضلال

اگر بخواهیم به ترتیب زمانی کسانی را که از این روایت جهت حرمت حفظ کتب ضلال استفاده کرده اند، مطرح کنیم، باید در آغاز از مرحوم نراقی یاد کنیم....

Thursday, June 11, 2015

ادله کتاب (نص) درباره‌ی تحریم کتب ضلال (1)

در این مقاله در نظر داریم ادله ارائه شده از طرف فقهای عظام در مورد حکم کتب ضاله را طرح و بررسی کنیم و در صورتی که دلیلی دیگر از منابع یافتیم...

Wednesday, June 10, 2015

ادله کتاب (نص) درباره‌ی تحریم کتب ضلال (2)

مرحوم طبرسی می‎‌گوید: «خداوند سبحان بار دیگر از علمای یهود سخن می‌گوید و بر آنها «ویل» می‌فرستد. ابن عباس «ویل» را به معنای عذاب دانسته و ......

Wednesday, June 10, 2015

توسعه در معنای «کتب» و «ضلال»

هدف ما از آغاز تاکنون این بوده و هست که بدانیم طبق عقل، فطرت، دین و قانون الهی، انسان الهی و مسلمان، حق رساندن چه پیامی را دارد و حق رساندن کدام...

Wednesday, June 10, 2015

مفهوم ضلالت در قرآن و روایات

«خداوند بزرگ خالق انسان است، و معلم بیان، همانا قرآن را یاد داد و انسان را آفرید و به ‌او بیان آموخت.» لذا معنایی که‌ از آیات قرآن کریم خصوصاً...

Wednesday, June 10, 2015

مفهوم ضلال از دیدگاه فقها

بررسی کتب فقهی نشان می‌دهد دانشمندان این علم (جز اندکی) روی کلمه «ضاله» بحث لغوی انجام نداده اند، بلکه پاره ای به تعریف و تشریح «کتب ضاله» پرداخته...

Wednesday, June 10, 2015

تاریخچه مسئله‌ی کتاب ضلال در منابع فقهی

در اغلب پژوهش‌های علمی رسم بر آن است که محقق پیش از ورود به بحث و رسیدن به فرضیه خود، گذری بر حاصل تلاش دیگران تا آن زمان داشته باشد.

Wednesday, June 10, 2015

فقه در عصر آل بويه (2)

استادان: ابوالقاسم اسماعيل بن علي بن علي بن رزين دعبلي، همچنين از ابوعبدالله حسين بن يحيي بن عياش قطان، ابوعلي اسماعيل بن محمد صفار، ابوعمر و...

Tuesday, April 14, 2015

فقه در عصر آل بويه (1)

فقه در لغت فهميدن و چيزي را دانستن و به چيزي عالم بودن است ( دهخدا، ماده ي فقه ) و از نظر اصطلاحي، به معناي دانستن احکام شرعي فرعي از روي ادله...

Tuesday, April 14, 2015

انديشه ي فقهي ابن ابي عقيل و مکتب متکلمان متقدم اماميه

ابن ابي عقيل به عنوان فقيهي تأثيرگذار در ميان اماميه، آثاري را بر جاي نهاد که پس از گذشت چند سده، به عنوان نوشته هايي « قديم » فقط قابل قرائت...

Monday, April 6, 2015

آراي سيبويه از منظر فقيهان شيعه

شماري از فقيهان شيعه در كتابهاي خود، گاه به آراي سيبويه اشاره كرده اند و از آنها براي مباحث فقهي بهره گرفته اند. برخي از اين آرا در كتابهاي فقهي...

Tuesday, March 17, 2015