در نوشتار حاضر، به بررسي علم واجب تعالي به غير، از ديدگاه صدرالمتألهين پرداخته شده، با اين تلاش که با الهام از شيوه ي وي در اسفار، رأي حکيم به تدريج و در مقايسه با ديدگاه شيخ الرئيس به تصوير کشانده شود....

درنيمه ي اول قرن گذشته،دانشمندان اروپائي ازاسامي فلاسفه ي اسلامي،جز شماري كم ازآن هائي را كه آثارشان در قرون وسطي،به زبان هاي لاتين ترجمه شده بود نمي شناختند كه تعداد آن ها از ده تن تجاوزنمي كرد،كه نخستين...

دوره حيات فخر رازي(543-606 ه) از جهات بسياري تکرار سير زندگاني غزالي است. او در ابتدا از طريقه اشعري حمايت كرد، اما سرانجام بر اين عقيده شد كه طريقه اشعريه فقط براي عامه مردم خوب است. با اين وجود، نه مشتمل...

اگر - همان طور كه كانت مي گويد - شناخت را حاصل تركيب امور واقعي ( ماده ادراك ) با حقايق ذهني كه مستقل از واقع خارجي هستند ( صورت ادراك ) بدانيم، آن گاه خلوص شناخت زايل مي شود و واقع نمايي آن از دست مي...

در تاريخ مواجهه و گفت گوي فلسفه اسلامي با انديشه هاي فلسفي غرب، يكي از تلاش هاي نخستين و بانفوذ در اين عرصه، مساعي و انديشه هاي انتقادي - فلسفي مرتضي مطهري بوده است. بايد به اين نكته اذعان داشت كه يكي...

در نظر بسياري از متفکران، مسئله بنيادي مابعدالطبيعه پرسش از «هستي» است. امّا شهرزوري به عنوان يک فيلسوف آشنا با سنّت فلسفه سينوي و کانت فيلسوف آلماني از جمله متفکراني به شمار مي روند که ضمن انتقاد از «هستي»...

وحدت وجود را مي توان مهم ترين گزاره اکثر مکاتب عرفاني دانست. البته مکاتب گوناگون عرفاني،درنوع جهان بيني و دستور العمل هاي مربوط به سير و سلوک، تفاوت هايي با يکديگر دارند؛ امّا ظاهراً در اين آموزه، اغلب...

با ظهور خواجه نصير الدين طوسي، جرياني فلسفي شکل مي گيرد که به ميرداماد ختم مي شود؛اين جريان به رغم بهره گيري از تحليل هاي فلسفيِ مشّايي، فراوان ،تحت تأثير فلسفه اشراق قرار داشته است. خواجه نصير در زمينه...

ارسطو،مبدع نظريه ترکيب انضمامي اجسام از مادّه و صورت،و همفکران وي ادّعا مي کنند:اجسام فراورده ي ترکيب دو جوهر جدا از هم مي باشند . ايشان براي اثبات مدّعاي خويش، دو برهانِ «قوّه و فعل» و «وصل و فصل»را به...

با توجه به جايگاهي که شريعت در نسبت با تهذيب نفس دارد،سايرروش ها ،اعمال و رياضت هاي غيرمشروعه اي که به طور افراطي يا تفريطي ازجانب برخي انسان ها و مکاتب انساني مطرح مي شود و در محدوديت و انحراف آگاهي ايشان...