امید همواره فرا رفتن انسان از وضع موجود به وضعی بهتر و مطلوب درآینده است، اما مشخص نیست که وضع مطلوب و متعلق امید، گسسته از وضع موجود تحقق می‌یابد یا در پیوند با آن. چرا که اگر امید به وضع مطلوب دارای...

امید همواره گشودگی به ماورای خود و به نوعی تسلیم در برابر امر متعالیست، از این حیث مانع خود بنیادی و سوژگی، و آزادی و استقلال انسان از بیرون است. لذا مفهوم امید در فلسفه‌ی مدرن مسئله‌برانگیز می‌شود. دو...

می‌گویند انسان به علم امید بسته است حال آنکه علم نمی‌تواند پاسخگوی این باشد؛ چرا؟ مگر بشر چه چیزی می‌خواهد و در آرزوی چه چیزی است که علم نمی‌تواند آن را برآورده سازد؟ چه نقدی به این مشهور زمانه وارد است...

دیالکتیک در کلی‌ترین معنای آن، حاکی از فرآیند درهم تنیده‌ی تضاد مفهومی یا اجتماعی، پیوند متقابل و تغییر است که در آن تکوین و نفوذ متقابل و اصطکاک تضادها به تعالی آن‌ها به صورت شیوه‌ی تفکر یا شکل زندگی...

در دو دهه‌ی پس از انتشار حقیقت و روش هانس گئورک گادامر در 1960، مباحث هرمنوتیکی از موضوعات اصلی فلسفه و تحلیل فرهنگی شده و به این ترتیب موجب اعتبار داعیه‌ی این اثر دوران‌ساز درباره‌ی «همه‌شمول‌بودن مسئله‌ی...

حلقه‌ی وین به گروهی از فیلسوفان و دانشمندان دهه‌ی 1920 و اوایل دهه‌ی 1930 گفته می‌شود که نقش قاطعی در شکل‌گیری نهضت فلسفی موسوم به پوزیتیویسم منطقی یا تجربه‌گرایی منطقی داشتند. این نهضت ادامه‌ی سنت تفکر...

ظاهراً حقیقت (یا صدق) در آن واحد ساده‌ترین و دشوارترین مفهوم است. وقتی گزاره‌ای را صادق یا «حقیقی» می‌نامیم به این معناست که موافقت خود را با آن اعلام کرده‌ایم- و این کارکرد اولیه‌ی حقیقت است که نظریه‌های...

بی تردید، تفکر دو قطبی شده تنها یکی از موارد بی شماری است که ممکن است ما را از لحاظ فلسفی به بن بست بکشاند. تاریخ فلسفه آکنده از چنین نمودهایی است. در واقع، اغراق نیست اگر بگوییم مابعدالطبیعه از زمان شروع...

تفکر عامّی وجود دارد که می‌توان آن را دوقطبی کردن نامید و ظاهراً منشأ بخش اعظم مابعدالطبیعه است. در این تفکر اشیا به دو مقوله‌ی مانعةالجمع تقسیم می‌شوند، لذا فرض بر این است که اگر شیء خاصی به یکی از آن...

مسئله‌ی وجود خدا از دیرباز یکی از مباحث مهم مابعدالطبیعه بوده است، حکیمان در این مورد آرای متفاوتی را ابراز کرده‌اند‌. پاره‌ای از این آرا در خصوص اصل مدّعای اثبات وجود خدا با ادله و براهین عقلی بوده و...