مسلم است که موضوع خدا و خدايان، پيش از پيدايش تفکرات فلسفي، بر اساس افسانه و اسطوره، در ميان مردم، يک موضوع جا افتاده و مقبول بود. بسيار طبيعي است که ذهن ساده انسان هاي دوران باستان، طبيعت و خدايان را...

اگر قرآن را به عنوان يک « اعجاز » نگريسته و مشخصه اصلي اعجاز را همان « خارق العاده »، بودن بدانيم، از نظر تبيين اين ادعا و اثباتش مشکلي نخواهيم داشت. اگر قرآن را با جديدترين متون توحيدي پيش از آن، يعني...

ارسطو بيش از پيشينيان به تبيين عقلاني مسائل وفادار است. درباره محرک نامتحرک که آن را خدا مي ناميم، بحث هاي جدي تر دارد. و چندين دليل براي اثبات آن اقامه مي کند. اما آيا واقعاً مابعدالطبيعه او براي پاسخ...

تفکر فلسفي را از تخيّلات و افسانه پردازي، تنها با ميزان و مبناي عقلانيت مي توان جدا کرد. هر گزاره اي که باور آن تنها بر اساس تلقين و تقليد بوده و هيچ گونه قرينه و توجيه عقلاني نداشته باشد، افسانه خواهد...

در عصر حاضر، در هيچ دين و مکتبي، موضوع « خدا » به اندازه دين اسلام روشن و عقلاني نيست. تحت تأثير آموزه هاي روشن اسلام، در اين باره، در فلسفه، کلام و عرفان اسلامي نيز، اين موضوع، وضوح و عقلانيت بيشتري داريد.

بسياري از مسائل فلسفه نظري و از جمله مسائل اخلاقي با ظهور حکمت متعاليه صدرايي متحول شد. ملاصدرا با اثبات دو مسئله مهم « جسمانية الحدوث و روحانية البقاء بودن نفس » و « حرکت جوهري » تحول بنياديني در علم...

از آنجا که « هدف فلسفه نخست دانستن حقايق موجودات و بعد عمل بر وفق علم » است، نوشتار حاضر بر آن است تا اثر نظريه ي وجود ربطي بر اخلاق و کردار انساني را در پي ارتباط علم و عمل بررسي نمايد. شدت و عمق اين...

مسئله کرامت انسان از محوريترين مسائل انسان شناسي فلسفي - ديني عصر حاضر است. واژه ي « کرامت » معادل فارسي کامل و جامعي ندارد و مي توان آن را معادل شرافت، شأن، حيثيت، اعتبار، عزت، منزلت و مقام در فارسي و...

آيا افعالي که از انسان صادر مي شود تحت اختيار خود اوست يا از روي جبر و بوسيله علتي خارج از انسان هدايت مي شود؟ اين همان مسئله « جبر و اختيار انساني » است که از ديرباز مورد توجه فلاسفه بوده است. نمونه ي...

صدرالمتألهين بحث تقوي را با معناي لغوي آن شروع مي کند که اصل تقوي از « وقوي » رباعي مجرد بوده و « واو » به « تا » قلب شده است؛ مانند « ورث » که به « تراث » قلب پيدا کرده است. آنگاه مي گويد: هر چند وقايه...