قاعده اتحاد عاقل و معقول از قديم الأيام مطرح بوده و گفته مى شود كه فرفوريوس درباره آن بتفصيل سخن گفته است. اين قاعده در ميان حكماى اسلامى نيز مورد توجه واقع شده ولى ابن سينا آن را مردود شمرده است، كسانى...

چنان که در قسمت قبل اشاره شد مطابقت با واقع شرط دیگر معرفت حقیقی است و احراز مطابقت در علم از اساسیترین مسائل علم و معرفت شناسی است. در بخش مطابقت، دو قسمت را باید از همدیگر جدا کرد. مطابقت در بدیهیات...

مسائل معرفت شناسی در گذشته یکی از مباحث ضمنی در فلسفة اسلامی بوده است و هیچ گاه هستة مرکزی مباحث فلسفه اسلامی نبوده است. فلاسفه معاصر همچون مرحوم علامه نیز که بدان اهتمام داشتند، به عنوان مقدمه ای بر مباحث...

در بين سالهاي 979 تا 1045 هجري قمري (برابر با 1635-1571 مسيحي) فيلسوفي مي‌زيست که نام او صدرالدين محمد معروف به ملاصدرا بود و بعدها لقب او را صدرالمتألهين (رئيس فلاسفه الهي) گذاشتند و مکتب فلسفي او را...

1ـ6. الحشر: موضوع كتاب كلام و به زبان عربي مي‌باشد. اين كتاب با دو نام معرفي شده: 1ـ حشر العوام في معاد الاشياء و حشرها 2ـ طرح الكونين و رفض العالمين اما ملاصدرا خود براي آن نامي ننهاده است. در اين رساله...

1ـ4. سه اصل: موضوع اين كتاب عرفان و اخلاق و به زبان فارسي، در دفاع از فلسفه نگاشته شده است. در مجموع اين كتاب مرتب بر 14 باب است به اين ترتيب: ـ سه اصل اول:

1ـ1. ديوان اشعار: اشعار ملاصدرا پراكنده‌هايي است كه ابياتي از آن توسط شاگرد او، فيض، در مجموعه‌اي مدون گشته و نزد حاج‌آقا ضياء بن حاج آقا مهدي در كرمانشاه يافت شده است.

سؤال سوم: آيا متعلقات معرفت برای علم خداوند ضروری است يا با علم ضروری خداوند بوجود می آيد؟ مسئلة اين قسمت اين است که آيا خداوند برای دانستن، نيازی به متعلقات معرفت دارد؛ آيا خداوند موجود به خود پايدار...

مولوی، مجموعه ای از سخنان خود را دربارة مجالس سماع صوفيان در کتابی با عنوان فيه مافيه که معنای لغوی آن عبارت است از «در آن، چيزی است که در آن است»، برشته تحرير درآورد. اين کتاب گفتگوی صميمی و دوستانه ای...

در مبحث جوهر و عرض از كتاب اسفار، پس از تقسيم كميت به متصل و منفصل و تقسيم متصل به پايدار و ناپايدار گفته شده است: «اما كمّ متصلي كه در ذات خود قرار ندارد زمان است، و تحقيق ماهيت آن موكول به مباحث حركت...