معنایِ جامعه‌ی دینی

سروش در تمام مراحل زندگی خود به گونه‌ای با مسائل اجتماعی مرتبط و به آنها مشغول بوده است، ولی بخش مهم و گسترده‌ای ازگفتمان اجتماعی وی به نیمه‌ی...

Wednesday, April 19, 2017

نبوت و بسط تجربه نبوی

مسئله‌ی وحی یکی از بنیادی‌ترین آموزه‌های ادیان الهی است و اندیشمندان اسلامی از دیرباز در مورد چیستی آن به بحث و نظر پرداخته‌اند. در دوران جدید...

Wednesday, April 19, 2017

نقدِ قبض و بسط تئوریک شریعت

آیا معرفت دینی ثابت است یا تغییر و تحول در آن راه می‌یابد؟ دکتر سروش، در یکی از نظریه‌های خود مدعی عدم ثبات معرفت دینی شده و دلایلی بر این ادعا...

Wednesday, April 19, 2017

انتظار بشر از دین و قلمرو دین

انتظار بشر از دین و قلمرو دین، دو بحث مرتبط و نزدیک به هم هستند و پاسخ به پرسش‌های هر کدام، بخشی از مطالب دیگری را روشن می‌سازد. در ادامه، دیدگاه...

Wednesday, April 19, 2017

نبوت در نظر اهل سنت: معتزله و اشاعره

مصطلح اهل سنت به دو معنای عام و خاص به کار می‌رود. هرگاه این اصطلاح در برابر مذاهب دیگر نظیر شیعه یا خوارج به کار رود، همه‌ی کسانی را در برمی‌گیرد...

Monday, April 10, 2017

بررسی انتقاداتِ مک‌گراث به دیدگاه‌های داوکینز

پروفسور آلیستر مک‌گراث استاد الهیات تاریخی دانشگاه آکسفورد و دستیار پژوهشی ارشد در کالج هریس منچستر است. وی ابتدا در رشته‌ی شیمی تحصیل کرده و...

Monday, April 10, 2017

رویارویی‌های علم و دین

تدپیترز (Ted Peters) در کتاب جامع «الهیدانان جدید» چاپ 1997 که ویراسته‌ی دیوید اف. فورد (David F.Ford) است، در فصل 33 نوشتاری تحت عنوان «الهیات...

Monday, April 10, 2017

تأثیر بستر دینی در پیشرفت علم

دوره‌ی اول باید در نسبت‌اش با گذشته‌های کهن خصوصاً با علم مصری و بابلی لحاظ گردد. در این دوره سه دوره‌ی کوچک‌تر پیدایش و رشد علمی قابل تشخیص...

Monday, April 10, 2017

ملاحظات هرمنوتیکی در ترجمه‌ی متون فلسفی و دینی

بیان تاریخچه‌ی نظریات هرمنوتیکی در اینجا سخن را به درازا می‌کشد، ولی برای آنکه منظور از مبانی هرمنوتیکی ترجمه و تفسیر متون در این مقاله دانسته...

Monday, April 10, 2017

نگرش فلسفی - اسلامی به مسئله‌ی معناداری زبان دین

از اوایل قرن بیستم که مسئله‌ی زبان نقشی محوری در فلسفه یافت، موضوع معنا و نحوه‌ی ارجاع آن در حوزه‌های مختلف اندیشه‌ورزی انسان، همچون مابعدالطبیعه،...

Monday, April 10, 2017

بررسی دیدگاه‌های هرمنوتیکی در ساحت‌های مختلف فهم

از دیرباز ویژگی انسان توان نطق او شمرده می‌شده است. توانایی او برای تفاهم با دیگران از طریق نشانه‌ها و الفاظ، هویت انسانی را شکل داده است. اما...

Monday, April 10, 2017

اصالةالوجود و مسئله شر

مسئله شر یکی از مهم‌ترین مسائل فلسفی و الهیاتی از دیر زمان بوده است. باور به خدا و واقعیت شر پارادوکس‌هایی را به ذهن متبادر می‌کند که هر فرد...

Sunday, April 9, 2017

تشبیه

تشبیه، مصدر باب تفعیل و در لغت به معنی مانند کردن چیزی به چیزی است. تشبیه، اصطلاحی است هم در دانش بیان، و هم در دانش کلام و فِرَق: 1) تشبیه،...

Wednesday, March 29, 2017

تحت راية الحق

تحت راية الحق، کتابي کلامي و تاريخي به زبان عربي، نوشته‌ي شيخ عبدالله بن شيخ محمد شبيتي عاملي کفراوي. از دانشمندان شيعي قرن چهاردهم هجري که اثر...

Thursday, March 16, 2017

تجرید الکلام فی شرح عقاید الإسلام

تجرید الکلام فی شرح عقاید الإسلام، کتابی کلامی به زبان عربی، نوشته‌ی خواجه نصیرالدین طوسی (م 672 ق). گرامی‌ترین کتاب در شرح اصول عقاید امامی...

Thursday, March 16, 2017

تجبّر

تجبّر، در لغت به معنی گردنکشی، تکبر، خود را بزرگ شمردن، توانگر شدن و درست و نیکو حال گردیدن است. در اصطلاح دانش کلام تجبّر به معنی جبار بودن...

Thursday, March 16, 2017

تفاوت مفهومی محمول قضایای دینی با معنای عرفی

گاهی موضوع قضیه در کتاب مقدس، انسان است و گاه خدا یا فرشته؛ ولی محمول یکی است. برای نمونه گفته می‌شود: انسان سخن گفت، سپس گفته می‌شود: خدا سخن...

Friday, February 24, 2017

چرا معجزه لازم است؟

فلسفه‌ی اعطای معجزه، اثبات حقانیت ادعای نبوت و ناتوان کردن خصم در تحدی است. امام صادق (علیه‌السلام) همین معنا را در پاسخ به ابوبصیر، که از علت...

Wednesday, February 22, 2017

شبهاتی درباره‌ی وحی (3)

تجربه نوعی حس و احساسی است که انسان با تجربه خود، متعلق آن را لمس و می‌یابد که از آن می‌توان به «آگاهی حسی» تعبیر کرد. مثال بارز آن تجربه وجود...

Tuesday, February 21, 2017

شبهاتی درباره‌ی وحی (2)

وحی، ماهیت فرا طبیعی است که درک حقیقت آن برای اکثر انسان‌ها مشکل بل‌محال می‌باشد؛ چرا که تصور امری که خود انسان آن را تجربه نکرده و فراتر از...

Tuesday, February 21, 2017