احکام حج | قربانی: سوال ده

پرسش :

فقهاى عظام فرموده اند باید قربانى در منى ذبح شود و اگر نشد، نزدیک منى ذبح شود، سؤال این است که با توجه به وضع فعلى که گوشت قربانى در منى ضایع و اکثراً سوزانده مى شود و نوعى اسراف و تبذیر به حساب مى آید، آیا تکلیف حجاج نسبت به قربانى و محل آن عوض نمى شود؟

پاسخ :
خیر تکلیف عوض نمى شود، چون اعمال حج تعبّد و از شعائر الهى است که باید به موقع و در محلّ خود انجام شود و قربانى یکى از اعمال حج است و محل ذبح آن منى است و در صورت تعذّر باید نزدیک منى با رعایت الأقرب فالأقرب انجام شود و مصرف نشدن گوشت آن دلیل و موجب عوض شدن حکم نمى شود. بلکه وظیفه حجاج تنها ذبح کردن در منى یا نزدیک منى را رعایت الاقرب فالاقرب شده است و اگر صدق اسراف و تبذیر کند (که چنین نیست) یا گوشتها ضایع و سوزانده مى شود، این اشکال و مشکله، مربوط به حجاج نیست، بلکه مربوط به قوّه حاکمه حرمین شریفین است، این وظیفه آنها است که از امکانات و وسائل روز استفاده کنند و از ضایع شدن گوشتها جلوگیرى کنند و خلاصه حجاج محتـرم باید توجه داشته باشند که حج از فرائض مهمّ اسلام و اعمال آن از شعـائر بـزرگ الهى است که باید محفـوظ بمانـد و در عیـن حال تعبّـد محض ست و عقول ناقص و علوم ضعیف ما به کنه و واقعیتها و علل آن نمى رسد لذا نباید به این گونه اشکالات و شبهه ها اعتناء و توجه کرد. وفقکم الله و ایانا للعلم و العمل و العبودیة.(1)

پی نوشت:
1 ـ در رابطه با محل قربانى و هدف از آن، جزوه مستقلى تنظیم شده که بزودى منتشر مى شود، ان شاءالله تعالى.

منبع: جامع المسائل، استفتائات آیت الله العظمی محمد فاضل لنکرانی (ره)، جلد دوم، قم: امیر العلم، 1383.