احکام خرید و فروش: سوال پنج

پرسش :

آیا قبض و اقباض در قطعیت و نفوذ بیع مؤثر بوده و ضرورى است؟ و آیا در این امر بین معاملات کوچک عرفى و بزرگ فرقى است؟ و در صورت مثبت بودن پاسخ آیا قبض و اقباض تمامى ثمن و مثمن شرط است یا چنانچه قسمتى از ثمن تأدیه شود، معامله بیع محقق مى گردد، و قبض و اقباض کل ثمن و مثمن از آثار و الزامات ناشى از عقد بیع مى باشد؟

پاسخ :
1 ـ خیر، بیع بدون قبض و اقباض نیز قطعیت دارد و نافذ است مگر در بیع طلا و نقره.
2 ـ خیر، فرقى بین دو مورد نیست.
3 ـ همانطور که عرض شد بیع بدون قبض هم لازم است. ولى اگر بعضى از ثمن یا مثمن قبض نشد و تلف شد، نسبت به آن مقدار معامله باطل مى شود و مشترى یا بایع حق فسخ پیدا مى کند.

​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​منبع: جامع المسائل، استفتائات آیت الله العظمی محمد فاضل لنکرانی (ره)، جلد دوم، قم: امیر العلم، 1383.