احکام قضایی | ادعاى خسارت علیه شاکى توسط متهم

پرسش :

شخصى با مراجعه به دادگاه تقاضاى مطالبه خسارات جهت هزینه رفت و آمد خود به مراجع قضایى و انتظامى کرده است. در خصوص پرونده اى که بدون جهت از او شکایت شده بوده؛ آیا پیگیرى و حکم قاضى در این زمینه وجه شرعى دارد یا خیر؟ در صورتى که شاکى تقاضاى هزینه رفت و آمد به خاطر تعقیب امر کیفرى را بکند چطور؟ و آیا خسارت به آن اطلاق مى شود؟

پاسخ :
در صورتى که شاکى قصد اضرار نداشته، و خود را محق مى دانسته، ولى نتوانسته حقّانیت خود را به اثبات برساند؛ مطالبه خسارت و پیگیرى او وجه شرعى ندارد. و اگر اعتقاد به حقانیت خود نداشته، و موجب اضرار به مدعى علیه شده است، حاکم مى تواند نسبت به مقدار خسارتى که مستند به شاکى است پیگیرى کند. بلکه در این فرض استحقاق تعزیر هم دارد.
شاکى نیز حق مطالبه هزینه مصرف شده را ندارد و در صورتى که حقانیتش ثابت شود فقط حق خود را مى تواند مطالبه و دریافت کند.

​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​منبع: جامع المسائل، استفتائات آیت الله العظمی محمد فاضل لنکرانی (ره)، جلد اول، قم: امیر العلم، 1383.