تقسیم روزه از نظر درجات

پرسش :

روزه به چه درجاتی تقسیم می شود؟

پاسخ :
روزه را به سه درجه تقسیم کرده اند:

1ـ صوم عموم (عوام)؛ که در آن فقط از شهوت بطن و فرج و دیگر مفطرات روزه خوددارى مى شود.

2ـ صوم خصوص (خواصّ)؛ که در آن گوش و چشم و زبان و دست و پا و سائر جوارح هم از گناهان برحذر مى گردد. در روایتى از امام صادق(علیه السلام) آمده: 
«اِذَا صُمتَ فَلیَصُمْ سَمعَکَ وَ بَصَرَکَ وَ غَیرَ ذَلِکَ؛ زمانى که روزه گرفتى باید گوش و چشم و دیگر اعضاء هم روزه باشد».

3ـ صوم اخصّ الخصوص (اخصّ الخواص)؛ که در آن قلب هم از جمیع ما سوى الله در احتراز است. دل در این روزه، از افکار دنیوى و مشغله‌ های پَست مُبرّا است، مگر افکار و مشغله هایى که همانند پلى بر رهگذر دنیا براى رسیدن به آخرت زده شود.

منبع: اخلاق اسلامى در نهج البلاغه،آیت الله العظمی ناصر مکارم شیرازى (دام ظله)، تهیه و تنظیم: اکبر خادم الذاکرین‏، نسل جوان‏، قم‏، 1385 ش.