تاریخ و علم‌الاجتماع (1)

دو علم مورد نظر، انسان واقع در جامعه را مطالعه می کنند، و بنابراین آشکارا از علوم طبیعت متمایز هستند. می‌توان تصور کرد که به سبب موضوع مشترک،...

Monday, August 24, 2015

امکان‌های آتی فلسفه‌ی تاریخ

البته پیش‌بینی آینده امکان ندارد و آنچه بیان خواهیم کرد معطوف کردن توجه خواننده به چیزی است که گرایش‌های تقریبی در تفکر معاصر تلقی می‌کنم. تضمینی...

Monday, August 24, 2015

مثلثِ تاریخ، فلسفه و علوم اجتماعی

در سال 1968 دانشمندی چنین می‌نویسد: "امروزه در واقع رابطه‌ی نزدیکی میان تاریخ، فلسفه و مطالعات اجتماعی وجود ندارد، (Leff, 1969,p.1). اگر این...

Monday, August 24, 2015

فلسفه تاریخ و علایق کنونی مردم

امروزه بسیاری از مردم به مسائل و جوانب فمینیسم، نژاد‌پرستی یا همجنس‌بازی علاقه‌ی زیادی دارند و (به درستی) احساس می‌شود که برخی گروه‌ها، به دلیل...

Monday, August 24, 2015

دلایل بی‌توجهی کنونی به فلسفه‌ی تاریخ

دست کم سالی یک بار، ناشران معتبر کتاب‌های دانشگاهی فهرست کتاب‌های فلسفی خود را عرضه می‌کنند.این گونه کتاب‌ها زیر عناوینی مانند متافیزیک، اخلاق،...

Monday, August 24, 2015

وضع کنونی فلسفه‌ی تاریخ

در واقع بسیاری از موضوع‌ها و مسائلی که فیلسوف معاصر تاریخ شاید به بررسی آنها علاقه‌مند باشد در گذشته، طرح شده‌اند. نکته‌ی چندان جدیدی درباره‌ی...

Monday, August 24, 2015

اهمیت و جذابیت تاریخ

در یک جامعه‌ی آزاد هیچ محدودیتی در ارتباط با آنچه شاید مایه‌ی شگفتی فیلسوف شود آگاهانه وضع نمی شود. ولی حوزه و گستره‌ی فلسفه در واقع محدودیت‌هایی...

Monday, August 24, 2015

ویژگی های فلسفی تاریخ

در این میان، فلسفه چه نقش و جایگاهی دارد؟ شگفت‌آور خواهد بود اگر پژوهشی جدی، مهم و بسیار گسترده، مسائلی جالب برای فیلسوف طرح نکند. چنانکه یک...

Monday, August 24, 2015

نکاتی درباره ی ماه آبان

آبان، نام هشتمین ماه از سال در تقویم شمسی و دومین ماه از فصل پاییز در تقویم كنونی ایرانی و نیز نام دهمین روز از ماه شمسی در تقویم ایرانیان قدیم....

Monday, August 17, 2015

آب، پنجمین ماه سریانی

آب، ماه پنجم در تقویم سریانی و هشتم در تقویم خورشیدی كشورهای عربی (برابر تقویم میلادی)، برابر با ماه اوتِ (اوغُسطُس) فرنگی. این ماه سی و یك روز...

Monday, August 17, 2015

درآمدی بر روش‌شناسی تاریخی و فلسفه تاریخ در تاریخ‌نگاری ایرانی اسلامی

روش مطالعات تاریخی و فلسفه نظری تاریخ و تأملات عقلانی و فلسفی درباره علم تاریخ و تاریخ‌نویسی در قرون نخستین اسلامی به چنان پیشرفت و ترقی دست...

Tuesday, June 30, 2015

تاریخ‌نگاری مجلس، ضرورتی مغفول

این فرزند خلف مشروطیت هم اکنون یکصد و چهار سالگی خود را سپری می‌کند و با این که فراز و فرودهای فراوانی داشته، اما تا به امروز، به ویژه به لحاظ...

Monday, June 29, 2015

نقش تاریخ شفاهی در کاربردی کردن علم تاریخ

یکی از مشکلات رشته‌های علوم انسانی در کشور ایران، عدم کاربردی بودن آن‌ها در جامعه و فقدان تعریف جایگاه مناسب برای استفاده از این علوم است. بسیاری...

Monday, June 29, 2015

حقوق مصاحبه در تاریخ شفاهی

گسترش و گستردگی رو به تزاید حوزه‌ی تاریخ شفاهی و فرایند سریع رشد آن در جوامع، به دلیل فرآیند سریع حوادث که برای نویسندگان و مردان تاریخی و سیاستمداران...

Monday, June 29, 2015

چند و چون‌های تاریخ شفاهی

با استعانت از باری تعالی این جلسه را آغا می‌کنیم. پیش از هر سخنی جا دارد از استادان بزرگواری که در این جلسه حضور یافتند و نیز از حضار محترم تشکر...

Monday, June 29, 2015

تاریخ و دو دهه شبکه‌ی جهان پهنا

افزون بر ده سال تجربه‌ی جهان وب به ما را بدان حد توانمند کرده که مضرات و مزایای این رسانه را تشخیص دهیم. اینک می‌توانیم در جهت کاهش کاستی ها،...

Monday, June 29, 2015

تاریخ و رسانه

قرنی که یک دهه از آن را سپری کرده ایم، قرن انفجار اطلاعات نام گرفته است. رسانه یا ابزار تولید، انتشار و انتقال اطلاعات چنان رو به گسترش است که...

Monday, June 29, 2015

تاریخ و سینما: هم نشینی علم و هنر

بسم الله الرحمن الرحیم. طبق روال شماره‌های اخیر کتاب ماه تاریخ و جغرافیا، این شماره نیز به موضوعی دیگر اختصاص یافته است. موضوع این شماره، تاریخ...

Monday, June 29, 2015

تأثیر و تأثر تاریخ و باستان‌شناسی

اگر مارسل پروست (1871-1922 م)، داستان نویس فرانسوی در مجموعه‌ی بزرگ رمانِ «در جست و جوی زمان از دست رفته» (15 ج، از 1913 به بعد)، با بیان جزئیات...

Monday, June 29, 2015

تأثیرات متقابل تاریخ و باستان‌شناسی

با نام و یاد خدا. این نشست کتاب ماه را به باستان‌شناسی و نسبت آن با تاریخ اختصاص داده ایم. در تعقیب اهداف مجله، سعی کرده ایم در حوزه‌های مشترک...

Monday, June 29, 2015