ایران فرهنگی

از ایران که سخن می‌گوییم، سخن از چند تعبیر و ترکیب به میان می‌آید که از نظر گستره با یک‌دیگر متفاوت است. مروری بر این مفاهیم شاید ما را به تعبیر...

Tuesday, October 13, 2015

هویت و تاریخ

جاودانگی و خودشناسی دو انگیزه‌ی مهم در تاریخ نگاری هستند که در عرصه‌ی آرزوها و آمال بشری قابل طرح‌اند. هر دو ریشه در گذشته و نگاه به حال و آینده...

Tuesday, October 13, 2015

منش ایرانی بودن و هویت ایرانی

انسان وجودی است تاریخی شده و تاریخ‌مند،« هستی » افکنده شده در تقدیر تاریخی خویش؛ در درون میراثی که به تعبیر مارتین‌ هایدگر از آن او و متعلق به...

Tuesday, October 13, 2015

رنگین کمان هویت ایرانی

« هویت ایرانی » حقیقتی دیرپا و مداوم است که در بزنگاه‌های تاریخی و در پرتو آگاهی به « دیگری » و در مواجهه با « غیر » به اشکال گوناگون جلوه‌گری...

Tuesday, October 13, 2015

مؤلفه‌های هویت ایرانی

در این مقاله بنا داریم به مؤلفه‌های هویت ایرانی بپردازیم. برای آغاز بحث و وارد شدن از منظر تاریخ، از جناب دکتر راشد محصل خواهش می‌کنیم بفرمایند...

Tuesday, October 13, 2015

هویت ملی و تاریخ‌نگاری

بحث امروز ما پیرامون تاریخ‌نگاری و هویت ملی است و نقش تاریخ و تاریخ‌نگاری در تبیین هویت ملی. برای سامان یافتن بحث از مباحث نظری در باب هویت ملی...

Tuesday, October 13, 2015

... و باز هم آل بویه

سال‌ها پیش دوست پرتلاش و فاضلم، جناب دکتر نصرالله صالحی، طی مقاله‌ای در مجله « گفتگو » ( ش19 ) تحت عنوان « آل بویه، تشیع و تسامح » به معرفی کتاب...

Tuesday, October 13, 2015

پژوهش‌های تاریخ تشیع

در بحث پژوهش‌های تاریخ تشیع، شاید بد نباشد به دو مبحث بپردازیم. یکی پژوهش‌های قبل از ورود مستشرقان به این حوزه و از دیدگاه خود شیعیان و یا دیگر...

Tuesday, October 13, 2015

نگاهی به ادوار تمدن اسلامی

تمدن اسلامی دوران متفاوتی را پشت سر نهاده است. صرف نظر از این که این ادوار چگونه و بر چه اساسی تقسیم شود، مسلم است که نباید با ادوار تمدن غربی...

Tuesday, October 13, 2015

منشأ تمدن‌ها و نظام‌های اجتماعی انسان

با استناد به مطالعات باستان شناسی پس از چندین دوره یخبندان بزرگ در حدود 10 هزار سال پیش، یعنی هم زمان با آغاز دوره‌ی نوسنگی و گرم شدن اقلیم زمین،...

Thursday, September 3, 2015

دوره بندی پیش از تاریخ و تاریخی

در دوران کلاسیک و در تمدن‌های باستانی بین النهرینی، تمدن‌های شرقی و تمدن یونانی، اندیشمندانی همواره می‌کوشیدند مفهوم «تاریخ» و «گذشته» را تحلیل...

Thursday, September 3, 2015

روش‌های گاه نگاری

در ابتدا ذکر این نکته ضروری است که گاه نگاری و تقسیم بندی‌های حاصل از آن همیشه نسبی و به سطح دانش و یافته‌های ما در هر دوره مشروط و بنابراین...

Thursday, September 3, 2015

زندگی نامه‌ی خودنوشتِ استاد عباس زریاب خویی (2)

این صنایع جزء داخلی با هجوم کالاهای خارجی نتوانست مقاومت کند و از میان رفت و در نتیجه همه‌ی این عوامل که برشمردم تولید شهر و شهرستان خوی در آستانه‌ی...

Thursday, August 27, 2015

زندگی نامه‌ی خودنوشتِ استاد عباس زریاب خویی (1)

من در 15 ذیقعده‌ی 1337 هجری قمری به دنیا آمده ام. این تاریخ را دایی مرحوم من که تنها فرد باسودا در میان اقوام نزدیک ما بود در پشت قرآن خانوادگی...

Thursday, August 27, 2015

چرخش زبانی در تاریخ

انتخاب این عنوان مبهم برگرفته شده از مقاله‌ی معروف فوکویاما آگاهانه و عمدی است. این مقاله‌ی فرانسیس فوکویاما با عنوان «پایان تاریخ؟» (1989) و...

Wednesday, August 26, 2015

درستی سیاسی

در سال‌های اخیر این ادعا مطرح شده است که تاریخ را عمدتاً مردان ناهمجنس‌گرای سفید‌پوست نوشته‌اند، و در نتیجه، جایگاه مشروع و شایسته‌ی تاریخ سیاهان،...

Wednesday, August 26, 2015

پیوند روایت و تاریخ

پیوند تنگاتنگ تاریخ و روایت از این واقعیت آشکار می‌شود که در بسیاری زبان‌ها واژه‌های همسان یا تقریباً همسان برای آن دو به کار می‌رود؛ مثلاً "histoire"...

Wednesday, August 26, 2015

زبان و تاریخ

زبان از جنبه‌های متعددی با فلسفه‌ی تاریخ ارتباط دارد. این بحث را با بررسی دو جنبه آغاز می‌کنیم. جنبه‌ی نخست به تاریخ‌نگاری یا آنچه تاریخ 2 نامیده‌ایم...

Wednesday, August 26, 2015

هرمنوتیک، حقیقت و معنا

تیشان، یا یکی از پیروان مکتب او، تابلویی کشیده که نماد حقیقت و کذب است. حقیقت دوشیزه‌ای عریان و بی‌پیرایه است و کذب پوشیده از همه‌ی تجملات رایج...

Wednesday, August 26, 2015

جایگاه کنش در تاریخ

به گفته‌ی ارسطو، تاریخ درباره‌ی "آنچه مثلاً آلسیبیادیز انجام داد یا آنچه برای او اتفاق" افتاد، است. گاهی آنچه در تاریخ برای شخص اتفاق می‌افتد...

Wednesday, August 26, 2015