ارتباط نیّت با خداوند درجاتی گوناگون دارد: گاه کار برای خود خداوند انجام می شود و انسان صرفاً چون خداوند را دوست دارد، کاری را که مرضیّ وی باشد انجام می دهد. چنان که

نظام اخلاقی اسلام مبتنی بر نوعی جهان بینی است که وجود خداوند را مبدأ و آفریننده موجودات، و انسان را موجودی وابسته و نیازمند به او معرفی می کند. انسان در این بینش، نیازمندِ محض است.

اختلاف اساسی نظام های اخلاقی به لحاظ مفاهیم کلّی نیست؛ بلکه بیشتر به مصادیق آن مفاهیم کلّی مربوط می شود؛ یعنی هر انسانی فطرتاً طالب سعادت است و هرگز این خواست را نمی تواند

توجه به خود مراتبی و هر مرتبه آثار ویژه ای دارد؛ آثاری که براساس تنوع استعدادها و مراتب معرفت و ایمان انسان ها گوناگون خواهد بود. توجه به نفس، منشأ تقویت علم حضوری

نخستین موضوعِ مطرح در بخش اخلاق فردی – یعنی آن بخش از اخلاق که به تنظیم رابطه ی انسان با خودش می پردازد – توجه، هوشیاری و بیداری است؛ در مقابلِ غفلت و بی توجهی

افعال الهی که جلوه هایی از صفات الهی هستند، در صورتی که ادراک و شناخته شوند، آثار ویژه ای در دل و روان و سپس در رفتارآدمی پدید می آورند و از آن جا که افعال الهی چهره های گوناگون دارند

افعالی که انسان در ارتباط با خدای متعال انجام می دهد و نیز حالاتی که در همین رابطه در روان انسان پدید می آید، از معرفتی که به خدای متعال دارد حاصل می شود؛ یعنی در پیِ خداشناسی،

یکی از روشن ترین ارزش های اجتماعی، پای بندی به تعهدات است که مقبولیت عمومی دارند و همه عقلا بر آن متفق اند. وجوب رد امانت و وفا به عهد از مستقلات عقلیه است؛ یعنی از

1.نیاز انسان به دیگران در هستی و پیدایش خویش؛ مانند نیاز فرزند به پدر و مادر. البته نمی خواهیم این نیاز را اجتماعی تلّقی کنیم، بلکه آن را پایه ای برای تنظیم روابط اجتماعی و

در مبحث اخلاق اجتماعی، نخستین پرسش درباره ارزش، خود زندگی اجتماعی است. آیا اجتماعی زیستن از دید اسلام بار ارزشی دارد تا در محدوده اخلاق قرار گیرد و آیا می توان